Dünyanın Metafizik Değerinin Kaynağı Nedir?
Bir birey, “en mükemmel şey nedir?” sorusuna “mükemmel olan bir şeyden mutlaka daha mükemmel olan şey vardır” cevabını veriyorsa, o başka bir varlığın mükemmel olduğunu varsayar…
Ayrıca bu sorgulama evrendeki canlı, cansız her şeyi aşan ve bunları var eden yaratıcıya işaret eder.
Bu varlığı algılamada duyu organları yetersiz kalsa da, zihin bunu ön görür.
Bu öngörü sayesinde insan mükemmelliği yakalama Motivasyonu kazanır.
İnsan, mükemmelliği ancak bir takım duygularla açığa çıkartır.
Bu duyguların sıradan kurallarla açığa çıktığı söylenemez.
Ancak onu aşan bir yaratıcı var kılabilir…
Allah (cc), insanı adalet, merhamet ve sevgisini açığa çıkarmak için yaratmış…
Bu yüzden insan din, bilim, sanat, felsefede sürekli mükemmeli yakalama çabasında.
Doğan her çocuk, Allah’ın (cc) insana yönelik sevgisinin bir devamı…
“(Musa'yı) Onu bir sandığa koy ve nehre bırak. Nehir onu kıyıya çıkarır. Onu, benim ve onun bir düşmanı alır. Gözümün önünde yetişesin diye seni SEVİMLİ kılmıştım.”(20/Taha, 39)
“İnanıp Salih ameller işleyenler için Rahman, (gönüllere) bir SEVGİ koyacaktır.” (19/Meryem, 96)
İki ayette geçen “sevgi” Allah’ın insana sunduğu merhamet vergisi…
Vahyin ahlaki ilkeleri sonuç odaklı değerler değil, süreç odaklı değerler…
Örneğin; cinayet eyleminde öldüren ya da öldürülen kişi değil, öldürme eylemi kötü…
Ve bu eylemin önlenmesine yönelik kanunlar çıkarılır.
Var olanın devamı için süreç ayakta tutulur.
Örneğin; Kur’an da cehennem ayetinin ardından cennet ayetinin gelmesi, ilahi vahyin süreç odaklı ahlaki bir yol izlediğini gösterir.
Bu yol ile sürecin bitmediği, hayatın devam ettiği, süreci bırakmayıp yola devam etmenin hissiyatını verir insana…
İnsan zayıf bir varlık ve sürekli hatırlatılmaya muhtaç…
Tamamen kestirip atmak, oldubittiye getirmek yok ilahi vahyin kelamında…
Çünkü insanın iç potansiyelinde ilahi vahyin belirttiği umulan ahlaki ilkeleri fıtrat ya da vicdan olarak saklı…
Bunların ne zamana ortaya çıkacağı belli olmaz.
Bu belirsizlik insana yönelik ön yargıları ve ötekileştirmeleri saf dışı eder.
İnsana empati, sabır ve asıl görevinin insanları yargılama olmadığı düşüncesini verir.
Sonuçta, dünyanın metafizik değerinin ilahi kaynak olması yaşamın sonuç odaklı değil süreç odaklı olmasının bir teminatı sayılabilir.