Gelenek Bir İnanç Mıdır?
Gelenek, toplumların dışa yansıyan yüzü…
İçindeki birey için ayna görevi görürken, dışındaki birey için de yansıtıcı görevi…
Toplumsal hafıza işlevi görmenin yanı sıra bireyde tarih ve kültür bilincini de geliştirir.
Birey, bu bilinç üzerinden mutlu olmanın peşinde koşarak hayatın sürekliliğini sağlar.
Dışındakiler için gelenek, gündelik yaşamın faydalı yan bilgisi…
İnsan, kendi varlığını gelenek üzerinden tanımlar.
Elbette ki bu varoluş esnasında milliyetçilik duygusuyla diğer gelenekleri hor görmez…
Marjinal gruplar da toplumsal kaosa sebep olmadan geleneklerini yaşatmalı…
Kültürel zenginliği kültürel fakirliğe dönüştürmemeli…
İnsanlar bu zenginlik içinde hayatın sürekliliğini sağlamalı…
Uyum ve denge unsurunu gözeterek…
Yurt dışında yaşayanlar için memleket bir özlem unsuru…
Bu durum, sadece doğup büyüme ile ilgili değil…
Gelenek, süregelen bir hayat ve insanda aidiyetlik duygusu oluşturur.
Bu, nesilden nesile akan bir duygu…
Bu yüzden gelenek, bir inanç değil…
O, inanca dönüştüğü an zamanla kutsallığını ilan eder, ibadet biçiminde ritüellere dönüşür ve dinin ya yerini alır ya da önüne geçer.
Toplumsal yaşamda dine dönüşen birçok gelenek var.
Bunların ne zararı olabilir ki?
Zararı; dinin aslını kaybedip sahte din ve din adamlarını ortaya çıkarması…
O, ancak hayatın sürekliliğini sağlar, özlem ve mutluluk duygusu oluşturur.
Onun doğru tanımı yapılırsa hem toplum hem de din alanında ayrıştırıcı bir özellik kazanır.
İnsanlar, gelenekleri inanç üretmek için değil, değer üretmek için yaşamalı…
Çünkü gelenek, ahlak ve değer üreten bir araçtır ve bu aracı doğru kullanmalı…
Aşağıdaki ayet, geleneğin bir üstünlük kurma aracı ya da dinsel bir öğe aracı değil sadece toplumsallaşmayı sağlayacağını ifade eder.
“ Ey insanlar, gerçekten, biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizle tanışmanız için sizi halklar ve kabileler (şeklinde) kıldık. Şüphesiz, Allah katında sizin en üstün olanınız, (ırk ya da soyca değil) takvaca en ileride olanınızdır. Şüphesiz Allah, Âlim (bilendir,) Habir (haber alandır.) ”(49/Hucurat, 13)
Sonuçta, gelenek bir inanç değil, değer üreterek hayatın devamlılığını sağlayan bir araçtır.
