OKUL/MESLEK SEÇİMİNDE Kİ KRİTERLERİMİZ
Bu günlerde en çok sorulan soru, çocuğumu hangi okula gönderelim veya hangi mesleği seçtirelim. Çocuklarımıza meslek kavramını bilecek yaşa gelmeden küçük yaşlarda sormaya başladığımız; büyüyünce ne olacaksın, hangi mesleğe gireceksin diye yöneltilen sorulara, bilinçsizce ve yönlendirmeyle verilen cevaplar ileriki yıllarda belki de çocuğun seçeceği mesleğe etki edebilmektedir. Meslek seçimi düşüncesi küçük yaşlarda başlar ancak Ortaokul/Liseli yıllarda şekillenir. İlköğretim 8.sınıftan liseye geçiş Ortaöğretim yerleştirme puanına göre (LGS) liselere sınavla yerleştirme seçilir. Bu seçim üniversitedeki tercih edilecek bölüm seçiminin de temelini oluşturacağından burada yapılan tercihler çok önemlidir. Popüler, çok para getiren, arkadaş/çevre etkisi veya ailenin yönlendirmesiyle çocuğun ilgi ve yeteneğine uygun olmayan alanlar/meslekler tercih edilirse yanlışlıklar başlamış olacak ve yapılan bu hatalı tercihler çocuğun ileriki eğitim-öğretim hayatında olumsuz yansımalara sebep olacaktır.
Uzmanlara göre üniversite ve sonrası meslek hayatını şekillendirecek alan seçiminde çok dikkatli davranılmalı. Çocuğun, sözel ve sayısal yeteneği, kavrama gücünün ve ilgi/istek alakasının hangi alana yatkın olduğunun tespiti çok önemlidir. Tarih, coğrafya, felsefe, edebiyat sosyoloji, psikoloji vb. dersleri kolay öğrenebiliyor ve zevk alıyorsa öğrenci sözel bölümü seçebilir bu dersler yanında sayısal derslerde de başarılıysa eşit ağırlığa da yönelebilir. Matematik, fizik, kimya, geometri gibi sayısal derslerde başarılıysa ve seviyorsa sayısal bölümü seçmesi lehinedir. Özellikle Meslek Liselerini tercih etmekten imtina etmeyelim. Meslek Lisesi mezunlarının Üniversite tercihlerinde puan kırılmadığı gibi, Meslek lisesi mezunları rahatlıkla iş bulabilmektedir. Piyasada kalifiye meslek elamanı bulmak zorlaştığı için çocuklarımızı meslek liselerine yönlendirerek, ileride çalışabilecekleri işsiz kalmayacakları meslek sahibi olmalarını sağlayalım.
Burada önemle üzerinde durmamız gereken, hiçbir tesir altında kalmadan çocuğumuzun ilgi ve yeteneklerini doğru tespit edip, o yönde yönlendirme yapmamız gerekmektedir. Meşhur bir sözde; ’’Yanlış alan seçimi 1 yıl, yanlış üniversite 4 yıl, yanlış meslek 40 yıl hayatımızda kayba ve verimsizliğe sebep olur’’ demektedir. İlgi ve yeteneğimize uymayan alanı seçtiğimizde ileride değiştirebiliriz ancak telafisi zor kayıplarımız olacaktır. En iyi alan/meslek kişinin kendi özelliklerine, şartlarına en uygun olan ve yeteneklerini kullanarak kendini geliştirebileceği alandır. Konfüçyüs’ün ‘’Sevdiğiniz bir meslek seçerseniz bir gün bile yorulmuş olmazsınız’’ sözünde olduğu gibi sevdiğimiz meslekte daha verimli olur ve zevk alarak çalışacağımız için kişiliğimiz ve sağlığımıza pozitif yansımaları olacaktır.
Öyle ise kişinin kendine ve topluma en üst düzeyde faydalı olabilmesi için; her kabiliyeti kendi kulvarına/mecrasına yönlendirmek ve kullanmak gerekmektedir. Herhangi bir etkiyle idealimizde olmayan veya sevemediğimiz bir mesleğe yönelmiş/girmiş olabiliriz. Şunu bilmemiz gerekir; kötü meslek olmaz, ancak hangi meslek olursa olsun, o mesleğin en iyisi olmak ve o yönde çaba göstermemiz önemlidir ve gerekmektedir.
Temmuz/2023 Cevdet ARSLAN
