“Yol Varsa Budur, Bilmiyorum Başka Çıkar Yol” (13)
Büyük Günahlar
Büyük günahları sıralamaya devam edelim:
31) Müneccimi, sihirbazları, müneccimleri tasdik etmek, yanlarına gitmek, 32) Bir kimsenin nesline, soyuna sövmek, o kimseyi soyundan dolayı ayıplamak. Bir kimsenin dalâlete düşmesi için duâ etmek. “Falan kişiyi dalâlete götür, kahret, Allah’ım!” diye duâ etmek, 33) Günah olan bid’atları icad etmek, 34) Dinî meselelerde hakkın ortaya çıkması kastı olmadan mücâdele, münazara ve münakaşa etmek, 35) Mü’mine kesici bir âletle işaret etmek, korkutmak, 36) Haram olmasında icma’ olan oyun ve eğlencelerle meşgul olmak. Onlarla oyalanmak (Kumar gibi), 37) Bir Müslümanın diğer Müslümana, “Yâ kâfir!” demesi, 38-)İki hanımı olan kimsenin evinde adâletsizlik yapması, 39) Eliyle kazayı şehvet etmek (istimnâ), 40) Hanım hayızlı iken (aybaşı halinde) cinsî münasebete girmek, 41) Müslümana isabet eden belâ ve musibete sevinmek, 42) Herhangi bir hayvanla cinsî münasebette bulunmak, 43) Yemeği ayıplamak, beğenmemezlik etmek, 44) Şab-ı emredin yüzüne (tüysüz, parlak bir çocuğun yüzüne) şehvetle bakmak, 45) Âlim kişinin ilmiyle amel etmemesi, 46) Allah’ı ve âhireti unutarak, sırf dünyayı sevmek. Dünya sevgisini kalbinde yerleştirmek. Dünyanın bir imtihan salonu, bir misafirhâne ve Allah’ın bin bir isminin tecelli ettiği bir san’at eseri olduğunu düşünmeden bütün gücüyle dünyaya çalışmak, dünyayı sevmek, 47) Başkasının evinin içine bakmak, 48- Özürsüz olarak şahitlik yapmamak, hakkı söylememek, 49) Emr-i ma’ruf ve nehy-i münkeri terk etmek, 50) Öğrendikten ve ezberledikten sonra Kur’an’ı unutmak, 51) Sebepsiz, özürsüz olarak kadının zevcinin cimâ’ından imtina etmesi, 52- Mekr-i Hak’tan emin olmak (Allah’ın azabından emin olmak. Azâb-ı İlâhiyi hatırına getirmemek. Azabı yok farzetmek), 53) Şer’î ilimleri bilen âlimlere ve hâfızlara hakaret etmek, onları küçümsemek, 54) Domuz eti yemek, 55) Zina etmek, 56) Yetim malı yemek, 57) Muharebeden firar etmek.
“İrşâdü’l Gâfilîn” isimli eserdeki sıralama böyle. İmam Zehebî’nin “Kitabü’l Kebâir”inde sıralanan “büyük günahları” da bu sıralamaya dahil etmek mümkün. “Büyük günahlar” sıralamasına şu şekilde kaldığımız yerden devam edelim:
58) İdarecinin halkı aldatması ve zulmetmesi, 59- Kibir, 60) Ganimet malına hâinlik etmek, 61) Dünya menfaati için yalan yere yemin etmek (Yemin-i Gamûs), 62) Zulmetmek. (Halkın malını zorla almak, insanları dövmek onlara sövmek, güçsüzlerin haklarına tecâvüz etmek, işçinin ücretini vermemek), 63- Halka zulmederek vergi almak, 64) Yalan konuşmak, 65) Kadınların erkeklere, erkeklerin de kadınlara benzemeye özenmeleri, 66) Deyyusluk, 67) Riyakarlık (ikiyüzlülük), 68) Halkın gizli hallerini araştırmak, 69) Kadının kocasına karşı gelmesi, 70) Resim yapmak, yaptırmak ve bulundurmak, 71) Ölen için feryad etmek, yaka yırtmak, başı tıraş etmek, saç yolmak, 72) Komşuya eza vermek, 73) Erkeklerin ipek elbise giymeleri ve altın kullanmaları, 74) Allah’tan başkası adına hayvan kesmek, 75) Cemaate gitmeyip namazı özürsüz olarak münferiden kılmak, 76) Cuma namazını mazeretsiz terketmekte ısrar etmek, 77) Müslümanların aleyhinde casusluk yapmak.
İbn-i Abbas’ın (r.a.) dediği gibi “Günah-ı Kebâir”i daha da arttırmak mümkün. Biz bu bahsi, “İrşadü’l Gafilin”deki şu güzel değerlendirme ile noktalamak istiyoruz:
“Şeriatta kebâirin (büyük günahların) adedinin beyan olunmamasının sebebi, her günahtan ‘belki kebâiredir’ diye çekinmek, sakınmak içindir. Tıpkı, saat-ı icâbe’nin (duânın kabul saatinin) Cuma’nın her saatinde saklı olması, Kadir Gecesi’nin Ramazan-ı Şerifte gizli olması gibi. Bunun hikmeti, her gece ve her saatin ibadet ve duâ ile geçirilmesi içindir.
“Burada sıralanan kebâir (büyük günahlar) en çok vuku’ olanlar, en çok karşılaşılanlardır. Binaenaleyh insan, günahın sağirine, kebirine (küçüğüne, büyüğüne) bakmayıp hepsinden sakınmalıdır. Bu noktaya binâen bazı ârifîn, ‘Sağire (küçük günah) yoktur. Her şey ki ânda Rızâ-i İlâhiye muhalif olur ise kebiredir’ dediler..” (a.g.e., s.36).
Sivrisineğin ısırmasından sakınan, rahatsız olan insanoğlu, bu dünyada iken Cehennem ateşinden sakınmalı, günahın her çeşidinden uzak durmalıdır. “Akıllı” olan; elması kırılacak şişelere tercih etmeyendir. “İş bilir” kimseler böyle davranır. Kârlı çıkacak olan ve kabrin öte tarafından sevinecek olanlar da onlardır.
Küçük Günahlar
Ebedî Saadeti düşünen “yolcunun” en çok dikkat etmesi gereken husus; bu yolculukta “günah” denilen mayınlara basmamasıdır. Günah mayınına basıldığı takdirde, hem bu dünyada ızdırap çekilir, hem de günahın derecesine göre âhirette azap görülür.
Günah, lûgat mânâsı itibariyle; “Cezayı icabeden amel” demektir. Dinî ıstılahtaki karşılığı, kısaca; “Cenab-ı Hakk’ın emr-i şerifine mutabık olmayan iş”tir.
Günah, “haram” olan fiillerdir. Yani, ya Cenab-ı Hak tarafından, ya Allah’ın Resûlü (asm) tarafından “yasaklanmış”, “yapılması menedilmiş”, “yapıldığı takdirde ceza görüleceği belirtilmiş” fiillerdir.
İşte bir Müslümanın aslî vazifelerinden biri; ilk önce bu günah olan fiillerin neler olduğunu öğrenmek, sonra da o fiilleri işlemekten şiddetle kaçınmaktır. Bunu yapmadığı takdirde durumu, uçuruma doğru giden bir yolcunun durumuna benzer.
Şu husus aslâ hatırdan çıkarılmamalıdır ki, “her bir günah içerisinde küfre giden bir yol vardır.” İnsan günahlarından dolayı pişmanlık duyup tevbe etmezse, git gide o günah siyah bir nokta gibi kalbte yerleşir ve kalbi karartır. Daha sonra Allah muhafaza, “Bu fiil günah olmasaydı keşke”, yahut “ne var bunda! Niçin günah olsun ki!” gibi dehşetli düşünceler kalbe gelir. Kalp te bu düşünceleri tasdik ederse, işte o vakit küfre düşülmüş olur. Çünkü günah olan, yani haram kılınmış olan bir fiili günah saymamak, haram olduğunu inkar etmek, küfürdür.
Daha önce “Büyük günahları” sıralamıştık. Şimdi de sayısı hayli kabarık olan “küçük günahlardan” en çok görülen ve en çok işlenilen bazılarına maddeler halinde bakalım. Öğrenelim ve bu günahlardan kendimizi koruyalım.

